Pamięć – czym jest i jak z niej korzystać podczas zapamiętywania słówek i idiomów

Istnieją różne rodzaje pamięci, które działają w powiązaniu z określonymi obszarami mózgu. Co ciekawe, u różnych osób różne rodzaje wspomnień mogą być zapisane w różnych obszarach mózgu. Nie oznacza to też, że pamięć człowieka ma wyizolowany charakter, powiązany z jednym tylko miejscem w mózgu. W zapamiętywaniu zaangażowany jest cały mózg, który aktywizuje się jednocześnie w wielu obszarach i tworzy sieć połączeń z zapisanymi już informacjami. Taka „neuronalna siatka informacji” jest indywidualna u każdej osoby. Nie ma na świecie ze dwóch takich samych osób, które miałyby identyczne doświadczenia, taką samą wiedzę i reakcje.

W różnych opracowaniach na temat pamięci i jej funkcjonowania znaleźć można wiele obrazów, które są wykorzystywane do wyjaśnienia jej działania. Do mnie najbardziej przemawia obraz pamięci jako magazynów, pudełek, w których – a właściwie przez które – przechodzą informacje, zanim na stałe zagoszczą w naszej pamięci i będziemy mogli z nich korzystać.

Zagadnienia treningu mózgu są dziś przez naukowców różnie opisywane, ale są oni raczej zgodni, że pamięć i uwagę można ćwiczyć podczas treningu zdolności poznawczych. Pamięć rozumiana jako magazyn informacji istnieje w oparciu o 3-elementowy proces, którego poszczególne części są wynikiem istnienia 3 magazynów pamięci.

pamięć zapamiętywanie słówek - english coaching

Pamięć to… hala magazynowa. 3 magazyny na informacje

Pamięć sensoryczna i krótkotrwała

Każda informacja, która do nas dociera, najpierw napotyka magazyn nr 1 – to pamięć sensoryczna. Tam informacja, choć pojemność tego magazynu jest bardzo duża, zostaje w nim na około 0,5 sekundy. To jest to, co widzisz przez chwilę po zamknięciu oczu. Jeżeli świadomie zwróciliśmy na tę informację uwagę, zostaje ona przenoszona do pamięci krótkotrwałej. Tu następuje zmiana: informacja pozostaje tu dłużej – nawet 20 sekund, ale już tylko 7 +/- 2 elementy się tu mieszczą np. numer telefonu. Jeżeli go nie zapiszesz, zniknie. Warto więc zapisywać od razu poznawane słowa. Jeżeli jesteś za granicą lub słuchasz podcastu w obcym języku i usłyszysz nowe słowo – zanotuj je w podręcznym notesie do tego przeznaczonym.

Pamięć długotrwała

Jeśli daną informację zaczynasz opracowywać, wykorzystywać, zostaje ona przenoszona do pamięci długotrwałej, której pojemność jest nieograniczona, a informacje mogą tam być przechowywane do końca życia. Ten 3. magazyn pamięci dzielimy na pamięć epizodyczną – fakty i wydarzenia, które są uporządkowane chronologicznie, dlatego łatwiej sobie przypomnieć co nastąpiło po tym, gdy rano wstałeś, niż po prostu to, co robiłeś o 7.30 wczoraj.

W podzespole pamięci semantycznej odpowiedzialnej za zapisywanie faktów (z różnych dziedzin wiedzy, literatury historii, biologii, geografii itp.), wiedzy na temat przedmiotów codziennego użytku (komputer, krzesło, telewizor, stół itp.), reguł rozwiązywania zadań z matematyki, chemii, fizyki itp. klucz przypominania jest inny – są nim skojarzenia, dlatego tak ważne jest, abyś budował wokół słówek, zwrotów, idiomów jak najwięcej skojarzeń z tym, co już znasz, wiesz, wykorzystujesz. Dzięki silnemu połączeniu skojarzeń, gdy będziesz sobie przypominał jakieś inne element z nimi powiązane, te nowe słówka również będą się pojawiać w Twojej świadomości, co wzmocni ich zapamiętywanie.

Z kolei w podzespole pamięci proceduralnej (ruch, umiejętności) zapis jest najtrwalszy, najtrudniej ulega zaburzeniom – dlatego tak trudno zapomnieć np. umiejętności chodzenia czy prowadzenia samochodu. Warto więc, byś uczył się w ruchu. Prowadzisz auto? Nazywaj po angielsku czynności, które wykonujesz, obiekty, które mijasz. W ten sposób wzmacniasz także pamięć semantyczną i klucz skojarzeń.

Jeżeli uznamy, że pamięć to proces jak w hali magazynowej: proces rejestrowania (w magazynie pamięci krótkotrwałej), przechowywania (w pamięci krótkotrwałej) i odtwarzania – przypominania (z pamięci długotrwałej) to okazuje się, że…

  • etapy i magazyny różnią się od siebie
  • informacje możemy stracić na każdym etapie
  • na każdym etapie istnieć powinny inne metody usprawniające przesył informacji i jej wydobycie po zapisaniu w pamięci długotrwałej.

Jak nie tracić z pamięci nowych informacji

Jak nie tracić informacji, np. nowych słówek, poznawanych idiomów? Aby nowe słówko w ogóle pojawiło się w Twoim mózgu:

  • skup się, zwróć uwagę
  • pobudź emocje np. wykorzystaj idiom w emocjonującej dla Ciebie sytuacji
  • użyj koloru – zapisz wyraz, idiom w jakiś fantazyjny sposób, aby przyciągał oko w twoich notatkach
  • słówko czy idom spróbuj skategoryzować, zgrupować z innym materiałem, podzielić grupę słów wzajemnie powiązanych
  • aby móc sobie przypomnieć lepiej informacje później: powtarzaj, szukaj zależności słownych, pracuj na sensie materiału, zadaj sobie pytanie : jak ten idiom ma się do mnie? Nadaj więc znaczenie temu, czego się uczysz.

Tym, którzy szczególnie zgłębiają wiedzę na temat pamięci, polecam wspaniałą książkę „Psychologia pamięci. Badania, teorie, zastosowania” Marii Jagodzińskiej. To podróż w głąb ludzkiej pamięci – od podstaw teoretycznych po podłoże neurobiologiczne aż po odkrywane tajemnice umysłu.

Cześć!

Nazywam się Anna Modrzejewska i jestem coachem językowym. Jako psycholog i trener zmiany specjalizuję się w przełamywaniu barier językowych w oparciu o najnowsze doniesienia z zakresu psychologii uczenia się oraz neurodydaktyki.

ZAPISZ SIĘ DO NEWSLETTERA

PODOBAŁ CI SIĘ TEN WPIS?
DOŁĄCZ DO MOICH SUBSKRYBENTÓW I OTRZYMUJ ODE MNIE WIADOMOŚCI WRAZ Z BONUSAMI, DZIĘKI KTÓRYM TWÓJ ANGIELSKI WEJDZIE NA WYŻSZY POZIOM

Zapisz się do newslettera i odbierz dostęp do bezpłatnych materiałów!

Bezpłatna paczka praktycznych materiałów, która pomoże Ci pokonać barierę językową i pomoże odważniej mówić po angielsku.